Preventie van georganiseerde misdaad

In 1985 werd voor het eerst op nationaal niveau een ambitieus kabinetsplan opgesteld om de criminaliteit te bestrijden. Dit plan ‘Samenleving en Crimi­naliteit’ brak een lans voor preventie. Het uitgangspunt van de nota was dat criminaliteit niet meer alleen door politie en justitie bestreden kon worden. De titel Samenleving en Criminaliteit bracht tot uitdrukking dat de aanpak van crimi­naliteit een zaak voor de samenleving als geheel was geworden. Burgers, bedrijven, maatschappelijke instellingen, zouden alle dienen bij te dragen aan de preventie van criminaliteit: beter hang- en sluitwerk, meer toezicht, etcetera.

 

Voor de zware georganiseerde criminaliteit werd echter een uitzondering gemaakt. Voor de bestrijding hiervan zou preventie tekort schieten en was een primair strafrechtelijke aanpak de aangewezen weg. Ruim 25 jaar later wordt er over de mogelijkheden van preventie van georganiseerde criminaliteit veel positiever gedacht. Naast de strafrechtelijke aanpak is er met name door lokale overheidsbesturen veel energie gestoken in de preventie van georganiseerde misdaad. Deze ‘bestuurlijke aanpak’ is tegenwoordig niet louter preventief. Het overheidsbestuur heeft tegenwoordig ook de middelen om repressief op te treden bij vermoedens van georganiseerde misdaad.

De mogelijkheden voor bestuurlijke preventie zijn bijna onbegrensd, en niet alleen overheden maar ook bedrijven, dienstverleners en andere maatschappelijke instellingen zien goede mogelijkheden om te voorkomen dat zij ongewild georganiseerde misdaad faciliteren.

 

In dit CIROC-seminar worden de verschillende facetten van preventie onder de loep genomen. Van Voorst geeft een beschouwing over de beleidsmatige veranderingen in de aanpak van georganiseerde misdaad: hoe zijn de preventieve mogelijkheden ontdekt en wat zijn de ervaringen tot dusverre?

Vander Beken zal de kwetsbaarheden van enkele branches bespreken en suggesties doen hoe kan worden voorkomen dat deze branches betrokken raken bij georganiseerde misdaad. Savona vraagt aandacht voor de rol die de georganiseerde misdaad in Italië speelt bij de verdeling van overheids­opdrachten. Hij zal aangeven hoe deze beïnvloeding van openbare aanbestedingen voorkomen kan worden door ‘crime proof’ wetgeving.

Veurink en Spapens bekijken de preventiemogelijkheden op bepaalde misdaadterreinen: mensenhandel en drugs (XTC en wietteelt). Op grond van de kenmerken van de modus operandi van deze misdrijven stellen zij voor de situationele omstandigheden zodanig te veranderen dat er barrières worden opgeworpen tegen misdrijfplegers.

  

mr. drs. P.J.J. van Voorst (Programmaleider aanpak georganiseerde misdaad, Ministerie van Veiligheid en Justitie)

Offensief tegen georganiseerde misdaad. Een combinatie van preventie en repressie

mr. G. Veurink (Landelijk Parket)

Preventie van mensenhandel

prof. dr. Tom Vander Beken (Institute for International Research on Criminal Policy (IRCP), Universiteit Gent, België)
Kwetsbaarheid van economische sectoren voor georganiseerde misdaad

prof. dr. Ernesto Savona (Professor of Criminology, Università Cattolica del S. Cuore - Milan, Director of TRANSCRIME (Joint Research Centre on Transnational Crime), Università Cattolica/Università di Trento)

Public tendering and prevention of organized crime

dr. Toine Spapens (Universiteit van Tilburg en Nederlandse Politie Academie)

Barrières opwerpen tegen XTC en wiet